LANDSCHAPPEN EN HET LANDELIJK GEBIED – TRANSITIE VAN HET LANDELIJK GEBIED
WAT DOET STEENHUISMEURS?
Sinds 2023 werkt SteenhuisMeurs intensief aan gebiedsbiografieën voor zogenaamde overgangsgebieden in het landelijk gebied. Dit zijn agrarische gebieden nabij Natura 2000 gebieden waar meerdere opgaven samenkomen: regionaal waterprogramma, stikstofreductie, toekomstgerichte landbouw, bescherming en versterking van natuur, groenblauwe dooradering en klimaatadaptatie. Alle provincies in Nederland staan voor deze complexe taak. Er is onzekerheid, zorg, soms ook boosheid bij agrariërs en inwoners, want het gaat over een transitie, waarin veel op het spel staat én veel tegelijk op het gebied wordt geprojecteerd.
De aanpak in de provinciale programma’s vertoont veel uniformiteit: wat voor gebied a geldt, geldt ook voor gebied b. De vraag is of dat een juiste veronderstelling is. SteenhuisMeurs combineert archiefonderzoek en veldwerk met een veelheid aan gesprekken met inwoners. Zo ontstaat een analyse van bodemgebruik en landschap, maar ook van de overtuigingen en leidende principes van deze agrarische gemeenschappen. Om in het gebiedsproces op een constructieve manier verder te kunnen, is de laag van de waarden en overtuigingen van belang. In elk gebied is die weer anders. De door SteenhuisMeurs ontwikkelde aanpak van een gebieds- én een gemeenschapsduiding geeft ontspanning en ruimte in vaak stroeve gebiedsprocessen. Van een gebiedsgerichte naar een gebiedseigen aanpak – dat is het motto.
CASUS 1
HEZINGEN, MANDER, MANDERVEEN: BODEM, MENSEN EN LANDSCHAP DOOR DE EEUWEN HEEN
Gebiedsbiografie
in opdracht van de provincie Overijssel
‘Waar weerstand is, geldt trouw aan iets anders’ is een bekende systemische wetmatigheid. In het gebied Springendal/Dal van de Mosbeek ging SteenhuisMeurs naast het spoor van de tastbare cultuurhistorie op zoek naar de overtuigingen en leidende principes van deze agrarische gemeenschap. Welke patronen van grondbewerking en samenwerking kunnen in de transitie behulpzaam zijn? Want onder de moderne ingrepen leven in de lokale gemeenschappen vaak nog de oude wetmatigheden van de voorouders, regels en gebruiken die te maken hebben met de occupatiegeschiedenis van het gebied. Dat maakt de gemeenschappen uniek en voor buitenstaanders soms eigenaardig; waarbij men schrikt van bepaalde reacties, die echter voor de gemeenschap zelf heel vanzelfsprekend zijn. Een onderzoek naar de cultuurhistorische en agrarische ontwikkeling en de lessen daaruit. Bekijk de filmregistratie van dit verhaal: www.youtube.com
Hezingen, Mander, Manderveen
CASUS 2
DE GENERATIES VAN GEUS (GARDEREN, ELSPEET, UDDEL, SPEULD): EEN BODEM MET WAARDE
Gebiedsbiografie
in opdracht van de Gebiedsaanpak GEUS
In de Gelderse Gebiedsaanpak GEUS wordt cultuurhistorie het ‘fundament’ genoemd. SteenhuisMeurs maakte een diepe analyse van cultuurhistorie, mentaliteit en de verhouding overheid-burger door de eeuwen heen. Eeuwenlang is het gebied GEUS door kleine boeren bewerkt. Een hard bestaan voor de komst van de kunstmest. Maar ook een bestaan waarin marke-organisaties en religie voor hechte dorpsgemeenschappen zorgde. Wat is de invloed van de verkoop van de markegronden geweest, door de opkomst van het toerisme en van de naoorlogse dorpsuitbreidingen? Hoe leidde de schaarste aan landbouwgrond tot de opkomst van de kalvermesterijen? Een gebied met eigen tradities, normen en waarden en waar het geloof als fundament aan de basis van vele levens ligt. Kijk naar de filmregistratie van dit verhaal: gebiedsaanpakgeus.nl
Soortenkaart landgoed Staverden en omgeving omstreeks 1955-1965
LANDSCHAPPEN EN HET LANDELIJK GEBIED – TRANSITIE VAN HET LANDELIJK GEBIED
WAT DOET STEENHUISMEURS?
Sinds 2023 werkt SteenhuisMeurs intensief aan gebiedsbiografieën voor zogenaamde overgangsgebieden in het landelijk gebied. Dit zijn agrarische gebieden nabij Natura 2000 gebieden waar meerdere opgaven samenkomen: regionaal waterprogramma, stikstofreductie, toekomstgerichte landbouw, bescherming en versterking van natuur, groenblauwe dooradering en klimaatadaptatie. Alle provincies in Nederland staan voor deze complexe taak. Er is onzekerheid, zorg, soms ook boosheid bij agrariërs en inwoners, want het gaat over een transitie, waarin veel op het spel staat én veel tegelijk op het gebied wordt geprojecteerd.
De aanpak in de provinciale programma’s vertoont veel uniformiteit: wat voor gebied a geldt, geldt ook voor gebied b. De vraag is of dat een juiste veronderstelling is. SteenhuisMeurs combineert archiefonderzoek en veldwerk met een veelheid aan gesprekken met inwoners. Zo ontstaat een analyse van bodemgebruik en landschap, maar ook van de overtuigingen en leidende principes van deze agrarische gemeenschappen. Om in het gebiedsproces op een constructieve manier verder te kunnen, is de laag van de waarden en overtuigingen van belang. In elk gebied is die weer anders. De door SteenhuisMeurs ontwikkelde aanpak van een gebieds- én een gemeenschapsduiding geeft ontspanning en ruimte in vaak stroeve gebiedsprocessen. Van een gebiedsgerichte naar een gebiedseigen aanpak – dat is het motto.
CASUS 1
HEZINGEN, MANDER, MANDERVEEN: BODEM, MENSEN EN LANDSCHAP DOOR DE EEUWEN HEEN
Gebiedsbiografie
in opdracht van de provincie Overijssel
‘Waar weerstand is, geldt trouw aan iets anders’ is een bekende systemische wetmatigheid. In het gebied Springendal/Dal van de Mosbeek ging SteenhuisMeurs naast het spoor van de tastbare cultuurhistorie op zoek naar de overtuigingen en leidende principes van deze agrarische gemeenschap. Welke patronen van grondbewerking en samenwerking kunnen in de transitie behulpzaam zijn? Want onder de moderne ingrepen leven in de lokale gemeenschappen vaak nog de oude wetmatigheden van de voorouders, regels en gebruiken die te maken hebben met de occupatiegeschiedenis van het gebied. Dat maakt de gemeenschappen uniek en voor buitenstaanders soms eigenaardig; waarbij men schrikt van bepaalde reacties, die echter voor de gemeenschap zelf heel vanzelfsprekend zijn. Een onderzoek naar de cultuurhistorische en agrarische ontwikkeling en de lessen daaruit. Bekijk de filmregistratie van dit verhaal: www.youtube.com
Hezingen, Mander, Manderveen
CASUS 2
DE GENERATIES VAN GEUS (GARDEREN, ELSPEET, UDDEL, SPEULD): EEN BODEM MET WAARDE
Gebiedsbiografie
in opdracht van de Gebiedsaanpak GEUS
In de Gelderse Gebiedsaanpak GEUS wordt cultuurhistorie het ‘fundament’ genoemd. SteenhuisMeurs maakte een diepe analyse van cultuurhistorie, mentaliteit en de verhouding overheid-burger door de eeuwen heen. Eeuwenlang is het gebied GEUS door kleine boeren bewerkt. Een hard bestaan voor de komst van de kunstmest. Maar ook een bestaan waarin marke-organisaties en religie voor hechte dorpsgemeenschappen zorgde. Wat is de invloed van de verkoop van de markegronden geweest, door de opkomst van het toerisme en van de naoorlogse dorpsuitbreidingen? Hoe leidde de schaarste aan landbouwgrond tot de opkomst van de kalvermesterijen? Een gebied met eigen tradities, normen en waarden en waar het geloof als fundament aan de basis van vele levens ligt. Kijk naar de filmregistratie van dit verhaal: gebiedsaanpakgeus.nl
Soortenkaart landgoed Staverden en omgeving omstreeks 1955-1965
STEENHUISMEURS BV 050 30 80 100
STEENHUISMEURS BV 050 30 80 100