THE DUTCH BRASILIAS

curator: SteenhuisMeurs
ontwerp: Beukers Scholma
mogelijk gemaakt door: Nederlandse ambassade in Brasilia en Dutch Culture

In november 2022 opende ambassadeur André Driessen de tentoonstelling over The Dutch Brasílias in de Nationale Universiteit van Brasília (UNB), gewijd aan de Zuiderzeepolders. Ruim 60 jaar geleden werd de Brasilia in gebruik genomen als hoofdstad van Brazilië. Brasilia is een stad als geen ander in de wereld, vanwege de monumentale moderne architectuur, de stedenbouwkundige opzet, het landschap en de betekenis als nationale hoofdstad van Brazilië. De ideeën aan die aan de stedenbouw en architectuur van Brasilia ten grondslag lagen, hebben evenwel een universele dimensie. Ze vormden de basis voor de bouw van New Towns en steden verspreid over de hele wereld.

In de Zuiderzeepolders kon, net als in Brasilia, een Nieuwe Wereld ontstaan. Zowel de fysieke leefomgeving als de sociale structuur in de polders werd tot in detail ontworpen. Het immense cultuurlandschap dat op de bodem van de drooggemalen Zuiderzee ontstond heeft verrassende overeenkomsten en verschillen met het Plano Piloto en de satellietsteden van Brasília. Waar Brasília in vier jaar tijd werd bedacht, ontstonden de Zuiderzeepolders over een lange periode, waardoor de ideeën over de ideale samenleving vanaf de jaren dertig tot nu toe gevolgd kunnen worden. Lelystad ontstond ongeveer gelijk met Brasilia, de stedenbouwkundige Van Eesteren ging er zelfs kijken voor inspiratie. Almere, met de groenstructuur en de grotere flexibiliteit en fasering in de planning, kan worden opgevat als een verbeterd Brasília. En Almere Oosterwold, waarin bewoners zelf de regie in handen krijgen als ultieme uiting van vrijheid, zal Brazilianen doen denken aan de favelas - waar de overheid immers ook volledig afwezig is in de planning. Bij de opening van de tentoonstelling organiseerde de UNB een colloquium, waarin vooral de vraag stond hoe om te gaan met de erfenis en het erfgoed van de pioniers in Nederland en Brazilië.